Phát triển năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường

Giới thiệu Phát triển năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường

LỜI NÓI ĐẦU
Thế giới liên tục thay đổi, và sự thay đổi này là quy luật tất yếu của sự phát
triển trong tự nhiên, xã hội và tổ chức. Vai trò của các nhà lãnh đạo là
nắm bắt những thay đổi này, điều chỉnh theo hướng có lợi cho tổ chức
và hướng tới tương lai. John F. Kennedy từng khẳng định: “Thay đổi là quy
luật của cuộc sống. Những người chỉ nhìn vào quá khứ hoặc hiện tại chắc
chắn sẽ bỏ lỡ cơ hội của tương lai” (Kennedy, 1963).
Sự thay đổi không chỉ tạo ra những thách thức mà còn mang đến cơ hội.
Alvin Toffler, trong tác phẩm “Future Shock”, đã nhấn mạnh rằng khả năng
thích ứng với sự thay đổi sẽ quyết định sự sống còn: “Sự thay đổi, trong xã hội
và trong tổ chức, không thể tránh khỏi và luôn tăng tốc. Những người không
thể học hỏi và thích nghi sẽ bị bỏ lại phía sau” (Toffler, 1970).
Trong bối cảnh đó, các nhà lãnh đạo, quản lí và quản trị tổ chức ngày nay
đối mặt với những thách thức quan trọng trong việc duy trì sự vững vàng, tập
trung và động viên đội ngũ để hoàn thành các mục tiêu một cách tích cực. Vai
trò này được thể hiện qua những khía cạnh sau:
1. Phát triển tầm nhìn và chia sẻ tầm nhìn
Tầm nhìn không chỉ là đích đến mà tổ chức hướng tới, mà còn là yếu tố
truyền cảm hứng mạnh mẽ. Một nhà lãnh đạo giỏi cần xác định mục tiêu dài
hạn và chia sẻ tầm nhìn đó với tổ chức. Như Bill Gates từng nói: “Lãnh đạo
giỏi là người trao quyền và tạo điều kiện để nhân viên thực hiện được tầm
nhìn của mình” (Gates, 2013).
Để truyền tải tầm nhìn hiệu quả, nhà lãnh đạo phải sở hữu khả năng kết
nối với cảm xúc và động lực của đội ngũ. Peter Drucker từng nhấn mạnh:
“Điều quan trọng nhất trong giao tiếp là lắng nghe những gì chưa được nói”
(Drucker, 1973). Điều này cho thấy sự nhạy bén trong việc nắm bắt nhu cầu
và mong muốn ngầm của tổ chức.
2. Truyền đạt mục tiêu
Người lãnh đạo phải truyền tải mục tiêu của tổ chức một cách rõ ràng
để đội ngũ hiểu và cam kết thực hiện. Simon Sinek đã đưa ra một khái niệm
mang tính cách mạng trong cuốn “Start with Why”: “Con người không mua
sản phẩm bạn làm ra, họ mua lí do tại sao bạn làm điều đó” (Sinek, 2009). Khi
hiểu được mục đích và giá trị của mục tiêu, nhân viên sẽ chủ động và sáng tạo
hơn trong công việc.
T
iv  Phát triển năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường
Sự truyền đạt mục tiêu không chỉ dừng lại ở lời nói, mà cần được hiện
thực hóa qua các chiến lược cụ thể. Như Abraham Lincoln từng nói: “Tương
lai thuộc về những ai chuẩn bị sẵn sàng cho ngày hôm nay” (Lincoln, 1863).
3. Hiện thân của giá trị cốt lõi
Người lãnh đạo cần trở thành hiện thân của các giá trị cốt lõi mà tổ chức
đề cao. Giá trị này không chỉ được truyền đạt qua lời nói mà còn qua hành
động thực tế, giúp tạo niềm tin vững chắc. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng
nhấn mạnh: “Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho
người ta bắt chước” (Hồ Chí Minh, 1949).
Một ví dụ điển hình là Mahatma Gandhi, người đã lãnh đạo bằng cách
thực hành chính những điều ông thuyết giảng: “Bạn phải là sự thay đổi mà
bạn muốn thấy trên thế giới” (Gandhi, 1927).
4. Giao quyền và tạo niềm tin
Giao quyền không chỉ là phân bổ công việc mà còn là trao niềm tin để
đội ngũ phát huy tối đa khả năng. Stephen Covey nhận định: “Niềm tin là nền
tảng của mọi mối quan hệ. Khi niềm tin mạnh mẽ, giao tiếp hiệu quả sẽ theo
sau” (Covey, 1989).
Sự tin tưởng giúp nâng cao tinh thần trách nhiệm và tính sáng tạo của
nhân viên, đồng thời tạo nên một môi trường làm việc tích cực. Như Theodore
Roosevelt từng nói: “Điều tốt nhất bạn có thể làm là điều đúng đắn; điều tồi
tệ nhất là không làm gì cả” (Roosevelt, 1905).
5. Truyền cảm hứng và phát triển đội ngũ
Một nhà lãnh đạo xuất sắc là người biết truyền cảm hứng, động viên
và khích lệ đội ngũ. Đồng thời, họ cần tập trung phát triển nhân viên, ghi
nhận thành tích và tạo cơ hội để mọi người phát triển năng lực. Như Nelson
Mandela từng chia sẻ: “Tôi không bao giờ thua; tôi hoặc là chiến thắng, hoặc
là học hỏi” (Mandela, 1994).
Truyền cảm hứng không chỉ là động viên cá nhân mà còn là tạo nên văn
hóa học hỏi và phát triển liên tục trong tổ chức.
6. Thích ứng trong kỷ nguyên 4.0
Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra yêu cầu cao về năng lực dự báo,
ra quyết định và thích ứng nhanh chóng của người lãnh đạo. Alvin Toffler đã
nhận định: “Người mù chữ trong thế kỷ XXI không phải là người không biết
đọc hay viết, mà là người không biết học, quên và học lại” (Toffler, 1970).
Phát triển năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường  v
Lãnh đạo trong kỷ nguyên này cần không ngừng học hỏi, nâng cao trí tuệ
và năng lực thích ứng để đáp ứng những thách thức mới, đặc biệt trong lĩnh
vực chuyển đổi số.
7. Cải tiến liên tục – Kaizen
Triết lí “kaizen” của Nhật Bản nhấn mạnh tầm quan trọng của sự cải tiến
liên tục: luôn đặt câu hỏi để công việc ngày hôm nay tốt hơn ngày hôm qua.
Như Lí Quang Diệu từng chia sẻ: “Sự đổi mới là chìa khóa để sống sót và phát
triển trong một thế giới đầy cạnh tranh” (Lee, 2000).
Để thực hiện cải tiến liên tục, nhà lãnh đạo cần kết hợp giữa đổi mới sáng
tạo và tư duy dài hạn, đồng thời gắn kết đội ngũ trong quá trình này.
8. Lãnh đạo trong khủng hoảng
Khủng hoảng không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để nhà lãnh đạo
chứng minh năng lực thực sự. Trong những thời điểm bất thường, lãnh đạo
cần giữ vững tinh thần, ra quyết định dứt khoát và dẫn dắt đội ngũ vượt
qua khó khăn. Như Winston Churchill từng nói: “Đừng để một cuộc khủng
hoảng tốt trở nên lãng phí” (Churchill, 1945).
Một nhà lãnh đạo thành công trong khủng hoảng là người biết biến nguy
cơ thành cơ hội, từ đó tạo đà cho sự phát triển bền vững
9.Tư duy phản biện và ra quyết định sáng suốt
Trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng và phức tạp, một nhà lãnh đạo giỏi
cần sở hữu tư duy phản biện để đánh giá tình huống một cách toàn diện và ra
quyết định sáng suốt. Tư duy phản biện không chỉ giúp xác định cơ hội và thách
thức, mà còn tránh được những sai lầm do cảm tính hoặc áp lực. Như Daniel
Kahneman, tác giả cuốn Thinking, Fast and Slow, từng nhấn mạnh: “Con người
thường bị ảnh hưởng bởi những phán đoán nhanh, nhưng tư duy chậm và có
hệ thống là cách tốt nhất để ra quyết định chính xác” (Kahneman, 2011).
Nhằm đáp ứng yêu cầu đó, các tác giả đã nghiên cứu và biên soạn tập
sách “Phát triển năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường” với 12
chương, cung cấp kiến thức tương đối toàn diện trong lĩnh vực lãnh đạo,
quản lí và quản trị nhà trường.
PHẦN 1: TỔNG QUAN VỀ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÍ VÀ QUẢN TRỊ
Chương 1: Tổng quan về khoa học lãnh đạo, quản lí và quản trị
Chương 2: Quyền lực và ảnh hưởng trong lãnh đạo, quản lí và quản trị
vi  Phát triển năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường
Chương 3: Phẩm chất lãnh đạo và năng lực lãnh đạo
Chương 4: Phong cách lãnh đạo và sự ảnh hưởng
PHẦN 2: LÃNH ĐẠO, QUẢN LÍ VÀ QUẢN TRỊ NHÀ TRƯỜNG
Chương 5: Lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường
Chương 6: Phẩm chất và năng lực lãnh đạo trong quản lí giáo dục
Chương 7: Chương trình và phát triển chương trình giáo dục
Chương 8: Lãnh đạo sự thay đổi trong tổ chức nhà trường
Chương 9: Xây dựng văn hóa tổ chức trong nhà trường
Chương 10: Quản lí chất lượng giáo dục
Chương 11: Chuyển đổi số trong giáo dục
Để hoàn thành tập sách “Phát triển năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị
nhà trường”, chúng tôi đã kế thừa nhiều công trình của các nhà nghiên cứu
đi trước và đương thời trong lĩnh vực khoa học lãnh đạo, quản lí và quản trị
nói chung, và trong nhà trường nói riêng; cũng như nhiều tổ chức, cá nhân,
tham gia đóng góp và bổ sung. Chúng tôi trân trọng cảm ơn các nhà nghiên
cứu, các tác giả có tài liệu được sử dụng trong sách “Phát triển năng lực lãnh
đạo, quản lí và quản trị nhà trường” này.
Dù đã rất nỗ lực trong quá trình biên soạn, nhưng chúng tôi cũng không
thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, chúng tôi rất mong nhận
được các ý kiến đóng góp và bổ sung của quý bạn đọc để sách “Phát triển
năng lực lãnh đạo, quản lí và quản trị nhà trường” được hoàn chỉnh hơn trong
những lần tái bản sau.
Chúng tôi hy vọng cuốn sách chuyên khảo này sẽ trở thành tài liệu hữu ích
cho bạn đọc trong nghiên cứu, học tập và tham khảo cho những nhà lãnh đạo,
quản lí và quản trị nhà trường; đặc biệt là cho các nghiên cứu sinh, học viên cao
học và sinh viên đại học của các chuyên ngành Giáo dục học, Quản lí giáo dục
và các chuyên ngành gần khác. Hy vọng tài liệu này sẽ giúp bạn thay đổi trong
công việc và học tập của bạn theo hướng tích cực, nhằm đạt được thành công
trong cuộc sống.
Thư góp ý xin gửi về địa chỉ E-mail: hungngmd1@
Thay mặt các tác giả
Nguyễn Văn Hùng

Giá sản phẩm trên Tiki đã bao gồm thuế theo luật hiện hành. Bên cạnh đó, tuỳ vào loại sản phẩm, hình thức và địa chỉ giao hàng mà có thể phát sinh thêm chi phí khác như phí vận chuyển, phụ phí hàng cồng kềnh, thuế nhập khẩu (đối với đơn hàng giao từ nước ngoài có giá trị trên 1 triệu đồng).....

Thông tin chi tiết

Từ khóa

blue ocean strategy quan tri nhan su thong minh bang du lieu những ông trùm tài chính lý quang diệu quỷ cốc tử thần số học luật tâm thức sách cờ vây thai giao tâm thức đúng việc tài chính cá nhân tài chính doanh nghiệp kinh doanh quản trị nguồn nhân lực thống kê trong kinh tế và kinh doanh nguyên lý kế toán quản trị dịch vụ ăn uống chuyên nghiệp tuyệt chiêu tuyển dụng thuật thúc đẩy nhân viên tâm thức lãnh đạo hoàng mạnh hải rio book kpi công cụ quản lý nhân sự hiệu quả 7 bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp 6 thực hành thiết yếu để quản trị đội ngũ tư duy mới về quản trị nhân sự quản trị kinh doanh sách quản lý tầm nhìn chiến lược nhân sự lãnh đạo phục vụ